Okazja nie zawsze jest okazją

Niestety w dalszym ciągu Europejskie Centrum Konsumenckie odnotowuje wiele przypadków, w których  polscy konsumenci dali się zwieść wyjątkowej „okazji” i sprowadzili uszkodzone auto, bez prawa do jego reklamacji.

Najczęściej kupujący kontaktuje się z dealerem za pomocą poczty elektronicznej lub telefonicznie, a negocjacje są prowadzone w języku angielskim. Następnie konsument otrzymuje do podpisania umowę sporządzoną w języku niemieckim. Treść umowy często odbiega od przyjętych wcześniej ustaleń. Sprzedawca wykorzystując nieznajomość języka niemieckiego oraz przepisów prawa przez kupującego, może w łatwy sposób uchylić się od odpowiedzialności z tytułu niezgodności towaru z umową.

Jakich zapisów w umowach należy unikać?

Sprzedawca w Niemczech może dokonać wyłączenia swojej odpowiedzialności wynikającej z niezgodności towaru z umową w dwóch sytuacjach: po pierwsze, gdy sprzedawca działa jako  osoba prywatna, a sprzedaż nie odbywa się w ramach jego działalności gospodarczej, a po drugie w sytuacji, w której  zarówno sprzedawca jak i kupujący działają jako handlowcy (obaj w ramach działalności gospodarczej).

1. Aby stworzyć taką sytuację prawną, dealer może użyć w umowie jednego z następujących zapisów: 

·         „Händlerkauf”, „Händlergeschäft” - oznacza, że kupujący i sprzedający są przedsiębiorcami (działają w ramach swojej działalności gospodarczej);

·         „Käufer bestätigt Gewerbetreibender” - kupujący potwierdza, że jest przedsiębiorcą;

·         „Kauf zwischen zwei Verbrauchern” - oznacza, że kupujący i sprzedający są osobami prywatnymi i nie zawierają umowy konsumenckiej.

Uwaga! Jeśli któreś z powyższych sformułowań znajduje się w umowie zawieranej z niemieckim dealerem, istnieje duże prawdopodobieństwo, że w dokumencie pojawi się     również dodatkowy zapis:

·         „Ohne Garantie”/ „Unter Ausschluss jeglicher Gewährleistung” / „Ausschluss der Sachmängelhaftung”, który oznacza „bez prawa do roszczeń z gwarancji”.

2.  Sprzedawcy używanych samochodów umieszczają również w umowach zapis informujący, że samochód w momencie sprzedaży nie posiadał żadnych usterek czy wad, albo istniejące wady były znane kupującemu.

·         „Verkauft wie gesehen” - potwierdzenie, że sprzedaż została poprzedzona oględzinami, a kupujący nabywa auto ze świadomością, w jakim jest ono stanie;

·         „Käufer bestätigt, dass er auf Mängel hingewiesen wurde und diese akzeptiert hat” - kupujący potwierdza, że został poinformowany o wadach (usterkach) i je akceptuje.

3.  Sprzedający starając się zachwalać swój produkt, może składać obietnice bez pokrycia. Jeśli nie znajdą one odzwierciedlenia w umowie sprzedaży, dealer może uchylać się od wypełnienia ustnych zobowiązań, powołując się na zapisy:

·         „Nebenabreden bedürfen zu ihrer Gültigkeit der Schriftform“ - specjalne ustalenia (klauzule) dla zachowania ich ważności muszą być sporządzone w formie pisemnej;

·         „Ich bestätige, dass mir der Verkäufer keine Zusicherungen gemacht hat“ - oznacza: ”Potwierdzam, że nie otrzymałem od sprzedającego żadnych gwarancji ani zapewnień”.

„Upewnijmy się, że sprzedawca jest wiarygodny. Sprawdźmy jego stronę internetową oraz opinie krążące o nim w sieci. Przed podpisaniem dokumentów dokonajmy ich tłumaczenia. O pomoc warto poprosić profesjonalnego tłumacza, który posiada doświadczenie w przekładaniu tego rodzaju umów. Nigdy nie podpisujmy kontraktu, jeśli chociażby jedno zdanie jest niezrozumiałe lub nieczytelne. Pamiętajmy, wszystkie ustalenia winny mieć formę pisemną i stanowić załącznik do umowy.” – radzi Marta Derewicz, prawnik z ECK Polska

Przykładowa sprawa:

„Umowa między przedsiębiorcami”

Do Europejskiego Centrum Konsumenckiego wpłynęła skarga od polskiego konsumenta, który kupił używany samochód od niemieckiego sprzedawcy. Sprzedawca nie chciał uznać roszczenia z tytułu gwarancji. Twierdził bowiem, że umowa została zawarta między dwoma przedsiębiorcami, a konsument zakupił samochód w celu jego dalszej odsprzedaży. Polski konsument utrzymywał, że auto nabył jako osoba fizyczna i na własny użytek. Jednak w formularzu umowy zostało wpisane: „An Wiederverkäufer ohne Gewährleistung”- „Podmiotom zajmującym się odsprzedażą nie przysługuje prawo do gwarancji”. Sformułowanie to nie stanowiło standardowej treści formularza (umieszczane przy każdej umowie niemieckiego sprzedawcy), ale zostało wpisane do niego dodatkowo i odnosiło się wyłącznie do konkretnej umowy między rzeczonym polskim konsumentem a niemieckim przedsiębiorcą. Niestety, zbyt późno konsument zlecił przetłumaczenie umowy, bo dopiero w momencie rejestracji auta w Polsce.

W myśl orzeczenia Niemieckiego Sądu Federalnego konsument, który w celu otrzymania profitów (rabat/upust) przy zawieraniu umowy sprzedaży podaje się za przedsiębiorcę, nie może powoływać się później na uprawnienia wynikające z prawa konsumenckiego.

Gdzie zwrócić się o poradę?

Konsumenci, którzy mają w planach zakup używanego samochodu, a jednocześnie nie chcą paść ofiarą nieuczciwych praktyk dealerów, sprzedających auta za granicą w Unii Europejskiej, Islandii i Norwegii, mogą szukać pomocy w Europejskim Centrum Konsumenckim w Warszawie (http://www.konsument.gov.pl/pl/kontakt/zadaj-pytanie.html, tel. 22 55 60 118). Konsultanci prawni ECK udzielają bezpłatnych porad.

Źródło: Europejskie Centrum Konsumenckie ECC-Net